W dniach 22 – 24 wrześniu br. na zlecenie Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach, Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie zorganizował wyjazd studyjny pt. „Zioła szansą aktywizacji mieszkańców obszarów wiejskich”.
Uczestnicy wyjazdu przekonali się jak dosłownie i w przenośni może wyglądać „wieś pachnąca ziołami”. Mieli okazję dotrzeć do miejsc w województwie małopolskim, gdzie uprawia się zioła i wykorzystuje je w gospodarstwie agroturystycznym, edukacyjnym, kuchni, medycynie niekonwencjonalnej, kosmetyce czy estetce zagrody wiejskiej. Poznali podstawowe gatunki ziół uprawnych, warunki glebowe, zasady pielęgnacji, zbioru, suszenia i możliwości ich sprzedaży. Całość uzupełnił wykład eksperta oraz warsztaty zawierające przykłady zastosowania ziół. Dodatkowym, ciekawym elementem były turystyczne atrakcje regionu małopolski znajdujące się w obszarze szlaku „Małopolska wieś pachnąca ziołami”.
W wyjeździe studyjnym wzięło udział 30 rolników z województwa świętokrzyskiego zajmujących się bądź zainteresowanych uprawą i wykorzystaniem ziół jako dodatkowego źródła dochodu. Oczekiwania, tak jak grupa uczestników, były bardzo zróżnicowane, jednakże przygotowany, bogaty merytorycznie i poparty przykładami program sprawił, że wszyscy byli usatysfakcjonowani.
W ciągu trzech dni odbyły się wizyty w pięciu gospodarstwach o profilu zielarskim połączone z degustacją produktów. Wśród nich było rodzinne gospodarstwo towarowe, położone na terenie typowo rolniczym Wyżyny Miechowskiej, specjalizujące się w ekologicznej uprawie ziół takich jak: mięta pieprzowa, melisa lekarska, babka lancetowata, dziurawiec, krwawnik pospolity, lubczyk ogrodowy, pokrzywa zwyczajna, szałwia lekarska, koper włoski, jeżówka purpurowa. Odwiedziliśmy gospodarstwo ekologiczno-agroturystyczne „Pszczółka” w Niezwojowicach pełniące również funkcję zagrody edukacyjnej. Właścicielka w ramach działalności edukacyjnej promuje zdrowy styl życia i rozwija nawyki zdrowego odżywiania w oparciu o produkty i potrawy z wykorzystaniem ziół z własnego ogródka. W programie były też dwa gospodarstwa prowadzące działalność agroturystyczną, znajdujące się na szlaku „Małopolska wieś pachnąca ziołami”. Jedno położone w Czorsztynie - na skraju Pienińskiego Parku Narodowego. W przydomowym ogrodzie warzywno-ziołowym uprawiane są zioła przyprawowe i lecznicze. Głównym założeniem uprawy ziół jest prowadzenie „ziołowego ogrodu dydaktycznego” z opisem i zastosowaniem poszczególnych ziół w kuchni, gospodarstwie domowym, lecznictwie, kosmetyce, itp. Drugie położone w miejscowości Mizerna, na południowym stoku Gorców, nad Jeziorem Czorsztyńskim, gdzie gospodarze prowadzą ekologiczne gospodarstwo rolne. Uprawiane przez siebie zioła stosują m.in. do miejscowych regionalnych potraw jak: moskol z bryndzom, fizoły na wędzonce, jajeśnica z ziołami, żurek z białą kiełbasą. Ostanie, bardzo interesujące, ponad 2 hektarowe gospodarstwo znajdujące się w Krakowie. Obok upraw sadowniczych uprawia się również wiele gatunków ziół i specjalizuje się w uprawie kasztana jadalnego. Na terenie gospodarstwa znajduje się również ekskluzywny pensjonat „Ekosamotnia” i restauracja oferująca potrawy w oparciu o swoje bądź lokalne produkty.
{gallery}2017/91/1{/gallery}
Dodatkową atrakcją w trakcie wyjazdu studyjnego było poznanie Dworu w Niedzicy „Polana Sosny” - obiektu znajdującego się na Szlaku „Małopolska trasa smakoszy”, gdzie uczestnicy mogli poznać smak regionalnej małopolskiej kuchni. Nie mogło zabraknąć też przykładu produktu turystyki wiejskiej będącego atrakcją turystyczną małopolski, znajdującego się w obszarze szlaku Małopolska Wieś Pachnąca Ziołami. Zamek w Niedzicy, bo o nim mowa, to jedna z wielu ciekawostek regionu, którą warto polecić.
{gallery}2017/91/2{/gallery}
Informacje o ziołach, ich uprawie, zastosowaniu i formach sprzedaży, przekazane przez właścicieli gospodarstw podczas ich prezentacji, zostały uzupełnione podczas wykładu eksperta – Jadwigi Pitek – która na przykładzie prowadzonej przez siebie firmy zielarskiej opowiadała o możliwościach i korzyściach finansowych jakie daje wykorzystanie ziół w różnych rodzajach działalności. Uzupełnieniem wykładu była część warsztatowa podczas której każdy uczestnik uczył się rozpoznawać zioła, przygotował własny zielnik i zrobił własnoręcznie ziołowe mydełka.
{gallery}2017/91/3{/gallery}
Bogata forma i treść wyjazdu studyjnego przypadła uczestnikom do gustu. Część z nich zadeklarowała zastosowanie zdobytej wiedzy bądź podpatrzonych przykładów wykorzystania ziół w swoim gospodarstwie i oczywiście życzyła sobie więcej takich wyjazdów.
Anna Michalska
Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach
Karolina Boba
CDR O/Kraków Dział Rozwoju Obszarów Wiejskich
