W dniach 26.11-5.12.2019 roku Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie zrealizowało wyjazd studyjny do Danii i Szwecji w ramach projektu „Przestrzeń przyjazna przyrodzie - współczesne trendy w procesie zarządzania obszarami wiejskimi”. Operacja została zrealizowana w ramach Planu Operacyjnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2018 – 2019. Przedmiotem operacji był wyjazd studyjny dla 20 osób do Danii i Szwecji w zakresie produkcji i sprzedaży ekologicznej żywności, świadomego prośrodowiskowego biznesu oraz kreacji zielonych przestrzeni.
W wyjeździe studyjnym uczestniczyło 20 osób; mieszkańcy obszarów wiejskich, przedstawiciele doradztwa rolniczego, pracownicy uczelni wyższych, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz przedstawiciele Centrum Doradztwa Rolniczego.
Celem operacji było przekazanie wiedzy umożliwiającej budowanie prośrodowiskowego charakteru rozwoju obszarów wiejskich, uwarunkowanego kooperacyjnym i świadomym działaniem interesariuszy opartym na ich proekologicznych postawach.
Kierując się świadomością ekologiczną opartą na przykładach zarówno miejskich jak i wiejskich, projekt ten przyczynia do stworzenia w świadomości odbiorców operacji wizji wielofunkcyjnego, zrównoważonego, przyjaznego środowisku rozwoju polskiej wsi, która będzie miejscem atrakcyjnym do życia i pracy. Poprzez ukazanie przykładów, nowatorskich aktywności gospodarczych przyjaznych środowisku, które mogą się przyczynić do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a które są opłacalne ekonomicznie, dojdzie do przekonania uczestników, że podobne działania mogą być realizowane na polskiej wsi.
Podglądanie działań zachodnich instytucji państwa /samorządu/ uczelni oraz instytucji otoczenia biznesu i organizacji trzeciego sektora przez przedstawicieli ich polskich odpowiedników winno przyczynić się do przeniesienia zaobserwowanych korzystnych rozwiązań do działań podmiotów przez nich reprezentowanych. Wsparcie ze strony otoczenia biznesu w kierunku dochodowych przedsięwzięć gospodarczych na obszarach wiejskich, zgodnych z założeniami zrównoważonego rozwoju przyczyni się do zwiększenia świadomości związanej z zachowaniem prośdorowiskowym przyczyniającym się do rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich.
Niniejszy projekt odpowiada na zagadnienia związane z zachodzącymi procesami gospodarczymi, środowiskowymi i politycznymi, które jednoznacznie wskazują kierunek niskoemisyjnej wysoce wyspecjalizowanej i zaawansowanej technologicznie gospodarki, funkcjonującej najefektywniej w ramach zrównoważonego rozwoju terytorialnego. Program obejmował następujące zagadnienia: produkcja i dystrybucja ekologicznej żywności, samowystarczalne i odnawialne źródła energii, zielona gospodarka, zagospodarowanie terenów zieleni i dbałość o krajobraz, rekultywacja terenów, wielopoziomowa współpraca, biznes oparty na koncepcji zrównoważonego rozwoju, znaczenie kulturowe i przyrodnicze ogrodów oraz farmy miejskie na dachach.
Tematyka wyjazdu studyjnego:
- Upowszechnianie wiedzy w zakresie optymalizacji wykorzystywania przez mieszkańców obszarów wiejskich zasobów środowiska naturalnego.
- Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich przez podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności w obszarze małego przetwórstwa lokalnego lub w obszarze rozwoju zielonej gospodarki, w tym tworzenie nowych miejsc pracy.
- Promocja jakości życia na wsi oraz wsi jako miejsca do życia i rozwoju zawodowego.
- Wspieranie tworzenia sieci współpracy partnerskiej dotyczącej rolnictwa i obszarów wiejskich przez podnoszenie poziomu wiedzy w tym zakresie.
W ramach wielopoziomowej współpracy, uczestnicy mieli możliwość zapoznać się z dzielnością instytucji wspierających zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, tj. Szwedzki Uniwersytet Nauk Rolniczych (SLU) w Alnarp, , Jordbrugets Uddannelsescenter Arhus Interional Green Asademy - największą szkołę rolniczą w Danii oraz Szwedzki KSOW. Przykładami zrównoważonego rolnictwa, produkcji i dystrybucji ekologicznej żywności była wizyta w gospodarstwie ekologicznym Lony Farmer i Sørena Sørøver w Alrøvej, nowoczesnej farmie produkującej mleko prowadzonej przez Hansa Jacob Fenger i jego syna Clausa w Vejlskovgård, winiarni i SPA Ästad Vingård oraz ekologicznej farmie owiec Öströö.
Jako przykład biznesu opartego na koncepcji zrównoważonego rozwoju posłużył sklep z żywnością ekologiczną FRU Møllers Mølleri, sklep na farmie Öströö oraz Targ żywności w Kopenhadze Torvehallerne. Przykładem farmy miejskiej na dachach, była wizyta na dachu budynku w Kopenhadze w OsterGro.
Samowystarczalne i odnawialne źródła energii i zieloną gospodarkę oraz recycling odpadów rolnych uczestnicy mogli poznać w trakcie wizyt w domu biologicznym Det Biologiske Hus, w biogazowni Dana Waldemarsson, w Habo orazw miestach Frederishaveni Malmo.
Przykładami na zagospodarowanie terów zieleni i dbałość o krajobraz oraz znaczenie kulturowe i przyrodnicze ogrodów były:
- Ogród ekologiczny w Odder,
- Ogrody botaniczne: w Kopenhadze Botanisk Have wraz z Ogrodami królewskimi oraz w Aarhus, który jest częścią dużego kompleksu Science Museums Aarhus Uniwersity.
- Pole golfowe Golfbanevägen w Halmstad,
- Parkocmentarze w Malmo i Kopenhadze.
Uczestnicy zapoznali się także z koncepcją Finger plan oraz z przykładem parku Superkilen w Kopenhadze, jako przekłady planu zagospodarowania przestrzennego służące rekultywacji i rewitalizacji przestrzeni publicznej.
Kultywowanie dziedzictwa obszarów wiejskich uczestnicy wyjazdu studyjnego poznali w Ogrodzie ziołowym HYZOP w Osieku Małym, w Karczmie w Miłosnej, Skansen "Stare Miasto" (dun. Den Gamle By) w Aarhus oraz w Berte Muzeum w Slöinge.
Operacja realizuje 1 priorytet PROW Wspieranie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich - uczestnikom wyjazdu przekazana zostanie wiedza na temat perspektywicznych kierunków rozwoju działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.
Prezentowane przedsięwzięcia mają nie tylko aspekt ekonomiczny, ale także społeczny. Wpisują się one w kierunek rozwoju obszarów wiejskich, który skupia się na jednoczesnym osiąganiu celów gospodarczych i społecznych.
Niniejszy projekt odpowiada na zagadnienia związane z zachodzącymi procesami gospodarczymi, środowiskowymi i politycznymi, które jednoznacznie wskazują kierunek niskoemisyjnej wysoce wyspecjalizowanej i zaawansowanej technologicznie gospodarki, funkcjonującej najefektywniej w ramach zrównoważonego rozwoju terytorialnego.
Publikacja elektroniczna podsumowująca wyjazd studyjny do Danii i Szwecji
Wszystkich zainteresowanych współpracą z KSOW informujemy o możliwości rejestracji w bazie partnerów KSOW na stronie www.ksow.pl
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
„Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi