Dnia 13 lipca 2010 roku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostały opublikowane dwa rozporządzenia Komisji (UE) nr 612/2010 i 613/2010 z dnia 12 lipca 2010 roku rejestrujące w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę „Fasola Korczyńska” oraz nazwę „Miód kurpiowski”. Obydwa produkty uzyskały Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG), jednocześnie zwiększając liczbę polskich produktów chronionych w UE do 17.
Za jedną z najstarszych upraw na Ponidziu można uznać fasolę. Jest ona uprawiana na tych terenach prawdopodobnie już od XVI wieku. Najszybszy rozwój produkcji fasoli w okolicach Nowego Korczyna związany jest z okresem wylewania Nidy pod koniec lat 50. ubiegłego wieku. Powodzie zniszczyły wówczas istniejące uprawy. Na zalanych obszarach zaczęto sadzić masowo fasolę. Najpopularniejszą odmianą fasoli na tym obszarze był „Piękny Jaś”.
Z uwagi na fakt, że panujące na tym terenie warunki sprzyjały uprawie tej odmiany i osiąganiu nasion dużych rozmiarów, fasolę pochodzącą z tego regionu zaczęto nazywać fasolą korczyńską.
W tej części Ponidzia występuje mikroklimat charakteryzujący się dłuższym niż w okolicznych obszarach okresem wegetacji, wyższymi średnimi temperaturami, szczególnie w miesiącach wiosennych. Dzięki temu ziarna fasoli korczyńskiej są duże lub bardzo duże, co sprawia, że na 100 gramów fasoli składa się od 60 do 90 ziaren. Ziarna mają bardzo delikatny, łagodny i pozbawiony goryczy smak. Specyfika produktu związana jest z wielkością uzyskiwanych ziaren fasoli, a także ich bardzo delikatnym smakiem. Wyróżniają się również podwyższoną zawartością białka oraz obniżoną zawartością wody. Fasola ta cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony zachodnich odbiorców, którzy cenią jej bogatą zawartość białka i witamin z grupy B.
Fasola korczyńska uprawiana jest na obszarze następujących gmin: Nowy Korczyn, Wiślica, Opatowiec, Solec Zdrój, Pacanów. Pod nazwą „fasola korczyńska” mogą być sprzedawane wyłącznie suszone nasiona fasoli wielokwiatowej miejscowych populacji biczykowych, nazywanych „Jasiem Karłowym”.
„Miód kurpiowski” to płynny lub skrystalizowany miód nektarowy, z ewentualnym dodatkiem spadzi. Jest to miód wielokwiatowy. Posiada zabarwienie od jasno żółtego, słomkowego do brązowego z zielonkawymi refleksami. Zielonkawe refleksy są cechą wyróżniającą udział spadzi w miodzie. Miód ma intensywny aromat ze specyficznym korzennym zapachem i delikatny lekko słodki smak.
Tradycje pszczelarstwa na Kurpiach Zielonych i Kurpiach Białych sięgają XV wieku. Miody kurpiowskie trafiały na dwory królewskie i książęce, a także do klasztorów i dworów magnackich. Przednia jakość tych miodów była przyczyną nadawania bartnikom kurpiowskim przywilejów, a miód i jego pozyskiwanie chronione były regaliami – królewskimi certyfikatami. Już w 1401 r. książę Janusz Mazowiecki wydał regale uznawane za pierwsze regale bartne określające statutem zasady funkcjonowania bartników, ich prawa, ale przede wszystkim obowiązki. W 1976 r. zorganizowano po raz pierwszy „Kurpiowskie miodobranie” – jarmark na cześć miodów kurpiowskich, który odbywa się po dziś dzień.
Na kurpiowszczyźnie zasadą jest, że nie pszczoła, lecz pszczelarz szuka pożytków. Produkt powstaje z nektaru kolejno kwitnących po sobie gatunków roślin. W uzyskiwanym miodzie wielokwiatowym żadna roślina pożytkowa nie jest dominująca. Miód charakteryzuje również niski poziom zawartości wody. Specyfika miodu wynika także z bardzo dużych ograniczeń przy jego produkcji, np. nieprzekraczanie w metodzie produkcji temperatury 30°C powoduje, że zachowane są w nim wszystkie naturalne enzymy i związki eteryczne.
Miód kurpiowski zbierany jest na obszarze tradycyjnie nazywanym Kurpiami, który obejmuje następujące gminy: - w województwie mazowieckim: Chorzele, Jednorożec oraz Przasnysz (powiat przasnyski); Krasnosielc, Płoniawy-Bramura, Sypniewo, Młynarze, Różan, Rzewnie oraz Maków (powiat makowski); Obryte oraz Zatory (powiat pułtuski); Długosiodło, Brańszczyk oraz Rząśnik (powiat wyszkowski); Brok, Ostrów, Wąsewo oraz Małkinia (powiat ostrowski); Goworowo, Czerwin, Rzekuń, Olszewo-Borki, Lelis, Troszyn, Baranowo, Kadzidło, Czarnia, Myszyniec oraz Łyse (powiat ostrołęcki); -w województwie podlaskim: Turośl (powiat kolneński) oraz Nowogród i Zbójna (powiat łomżyński).
Informacje na temat zarejestrowanych produktów można znaleźć tutaj
Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, www.minrol.gov.pl
|